Centralny Zlot Młodzieży PTTK „PALMIRY”

55 Centralny Zlot Młodzieży „PALMIRY 2015” to obecnie najstarsza impreza turystyczno-patriotyczna, organizowana nieprzerwanie od 1961 roku. Tradycją Zlotu jest coroczne rozpoczynanie wędrówki w jednym z Miejsc Pamięci Narodowej szeroko rozumianego Mazowsza, a następnie docieranie do Puszczy Kampinoskiej i cmentarza-mauzoleum w Palmirach. Ta edycja Zlotu była unikalna w historii imprezy, bo po raz pierwszy patronat honorowy nad naszymi wspólnymi działaniami przyjął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. To jasny sygnał, że Zlot jest ceniony nie tylko przez uczestników, od lat potwierdzających to licznym udziałem na poszczególnych trasach ale również przez przedstawicieli najwyższych władz naszego kraju, dostrzegających rolę Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i „PALMIR” w budowaniu tożsamości historycznej młodego pokolenia.

W skład Komitetu Honorowego Zlotu weszli: Tomasz SIEMONIAK, Wiceprezes Rady Ministrów-Minister Obrony Narodowej; Joanna KLUZIK-ROSTKOWSKA, Minister Edukacji Narodowej; Adam KOROL, Minister Sportu i Turystyki; Jan Stanisław CIECHANOWSKI, Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych; Andrzej KUNERT, Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa; Paweł SOLOCH, Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego; Adam STRUZIK, Marszałek Województwa Mazowieckiego; Kazimierz RAKOWSKI, Starosta Wołomiński; Mirosław MARKOWSKI, Dyrektor Kampinoskiego Parku Narodowego; Ewa NEKANDA-TREPKA, Dyrektor Muzeum Warszawy; Małgorzata SINICA, Naczelnik Związku Harcerstwa Polskiego oraz Roman BARGIEŁ, Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.

Współorganizatorami Zlotu były samorządy: powiatów nowodworskiego, warszawskiego zachodniego i wołomińskiego oraz miast i gmin Wołomin, Zakroczym, Czosnów i Izabelin, dzielnic Żoliborz i Bielany m.st. Warszawy. Spośród wielu organizacji kombatanckich pomocy udzielały środowiska Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki”, Grupy „Kampinos”, Zgrupowania „Żywiciel” i Bielańskiego Klubu Kombatanta. Ponadto współorganizatorami byli: Kampinoski Park Narodowy, Chorągiew Stołeczna ZHP, CXXV Liceum Ogólnokształcące im. Waldemara Milewicza w Warszawie oraz Stowarzyszenie „Wierni Ojczyźnie”.

Tegoroczną edycję Zlotu zorganizowana została na kanwie rocznic dwóch doniosłych wydarzeń historycznych – dziewięćdziesiątej piątej rocznicy „Cudu nad Wisłą” i siedemdziesiątej rocznicy zakończenia II wojny światowej w Europie. Oba te wydarzenia miały, i nadal mają, ogromny wpływ na dzieje Polski i losy Polaków. Jak zawsze zamiarem było przypomnienie mniej znanych wydarzeń i osób, czasem już zapomnianych, związanych z Bitwą Warszawską 1920 roku oraz całym okresem walki Polaków o wolność i niepodległość. Dlatego rozpoczęcie Zlotu nastąpiło 15 października 2015 roku w Parku Kulturowym Bitwy Warszawskiej 1920 roku. Przybyłe w to miejsce drużyny obejrzały film o Bitwie Warszawskiej oraz zwiedziły pole bitwy. Następnie na cmentarzu poległych w Bitwie Warszawskiej odbyła się ceremonia rozpoczęcia Zlotu. Przybyli tam goście Zlotu: pani poseł Małgorzata GOSIEWSKA, starosta wołomiński pan Kazimierz RAKOWSKI, pan Maksym GOŁOŚ Dyrektor Samorządowej Instytucji Kultury „Park Kulturowy Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku” reprezentujący jednocześnie Urząd Miasta i Gminy Wołomin oraz wiceprezes Zarządu Głównego PTTK pan Andrzej GORDON, poczty sztandarowe: PTTK, Zespołu Szkół Publicznych nr 1 Społecznego Towarzystwa Oświatowego im. rtm. Witolda PILECKIEGO z Warszawy-Rembertowa, Zespołu Szkół nr 2 im. Bohaterów Bitwy Ossowskiej z Kobyłki, Zespołu Szkół nr 4 im. Marynarki Wojennej RP z Wołomina, Zespołu Szkół im. ks. Ignacego SKORUPKI z Osowa, Szkoły Podstawowej nr 3 im. Marszałka Józefa PIŁSUDSKIEGO z Wołomina oraz Szkoły Podstawowej nr 163 im. Baonu Zośka z Warszawy. Oprawę honorową ceremonii zapewniali wartownicy z Batalionu Reprezentacyjnego WP, pododdział reprezentacyjny klas wojskowych CXXV Liceum Ogólnokształcącego, werblista i sygnalista oraz harcerze ZHP i ZHR. Podczas ceremonii rozpoczęcia Zlotu, na cmentarzu poległych żołnierzy w Ossowie przywołano ośmiu uczniów – żołnierzy 236 pułku piechoty ochotniczej: szer. Kazimierza GETLERA, szer. Jerzego JARECKIEGO, lat 16; szer. Zygmunta OMYLIŃSKIEGO, lat 17; szer. Karola Zygmunta PŁOSZKO, lat 16; szer. Bolesława PRUSZYŃSKIEGO, lat 17; szer. Zygmunta SZCZUCKIEGO, lat 16; szer. Jana SZCZYGIELSKIEGO, lat 17; szer. Augustyna ZAORSKIEGO, lat 16; oraz szer. Wandalina KOSSOWSKIEGO, lat 17 z 33 pułku piechoty. Okolicznościowe wystąpienia wygłosili: starosta wołomiński pan Kazimierz RAKOWSKI, pan Maksym GOŁOŚ Dyrektor Samorządowej Instytucji Kultury „Park Kulturowy Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku” oraz wiceprezes Zarządu Głównego PTTK pan Andrzej GORDON. Tradycją, już czterdziestoletnią, jest pobieranie podczas rozpoczęcia Zlotu ziemi z Miejsca Pamięci Narodowej i przenoszenie urny do Muzeum Miejsca Pamięci Palmiry. W Osowie ziemię z cmentarza pobrali: pani poseł Małgorzata GOSIEWSKA, pan starosta Kazimierz RAKOWSKI oraz pan wiceprezes Andrzej GORDON i przekazali urnę kierowniczce trasy A pani Beacie DRAB oraz wędrującym tą trasą uczniom Zespołu Szkół Publicznych nr 1 Społecznego Towarzystwa Oświatowego z Warszawy-Rembertowa. Z miejsca rozpoczęcia Zlotu trasa wędrówki poprowadziła przez poligon wojskowy do Sulejówka, gdzie uczestnicy Zlotu zwiedzili „Milusin” – Muzeum Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Drugi dzień Zlotu poświęcony był Warszawie, pamięci Powstania Warszawskiego w obwodzie „Żywiciel” na terenie dzielnic Żoliborz i Bielany. Uczestnicy Zlotu przeszli „dzielnicowymi ścieżkami pamięci”, spotykając na trasie kombatantów – świadków historii tamtych 63 dni.

W trzecim dniu, jak co roku, trasy wiodły przez Puszczą Kampinoską, przygotowano 11 tras, schodzących się gwiaździście na polanę koło wsi Pociecha. Pomimo ciągłych opadów deszczu na festynie turystycznym spotkało się ponad 1500 osób. Dzięki wydatnej pomocy jednostek wojskowych uczestnicy i goście ogrzewali się wojskową grochówką i kiełbasą z grilla. Nad porządkiem i bezpieczeństwem czuwali uczniowie klas wojskowych CXXV LO, strażacy z OSP w Izabelinie, instruktorzy Harcerskiej Służby Ruchu Drogowego Chorągwi Stołecznej ZHP, wspierani przez patrole Policji i Straży Leśnej Kampinoskiego Parku Narodowego. Łączność służbie porządkowej zapewniła firma WAMPOL s.c. z Warszawy. Ważnymi elementami festynu były: pokaz Grupy Rekonstrukcji Historycznych „Grupa AK Kampinos”, pokaz ratownictwa przedmedycznego, gry i zabawy edukacyjne zorganizowane przez kol. Aleksandrę Korpysz oraz możliwość sprawdzenia się na ściance wspinaczkowej. Z powodu deszczowej pogody wiele drużyn opuściło Zlot przed czasem, równie wiele przeszło do Muzeum w Palmirach, by połączyć zwiedzanie z prowizorycznym wysuszeniem odzieży. Najwytrwalsi stanęli na apelu przed Krzyżem Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki”, by zakończyć część turystyczną Zlotu. Tam komandor Zlotu Marek RUSZCZAK złożył meldunek prezesowi Zarządu Głównego PTTK, panu Romanowi BARGIEŁOWI.

Minutą ciszy uczczono pamięć zmarłego w czerwcu br. Członka Komitetu Organizacyjnego Zlotu kol. Karola LOTHA, wieloletniego kierownika Muzeum Walki i Męczeństwa w Palmirach. Prowadzący apel odczytał list podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta RP pana Wojciecha KOLARSKIEGO. Posłanie od Wicepremiera-Ministra Obrony Narodowej pana Tomasza SIEMONIAKA przeczytał radca generalny – koordynator w MON pan Krzysztof SIKORA, który następnie w imieniu Ministra wraz z podziękowaniami przekazał na ręce prezesa Romana BARGIEŁA pamiątkową plakietę oraz odznaczył brązowymi medalami „Za Zasługi dla Obronności Kraju” trzech instruktorów ZHP z hufca Warszawa Żoliborz, od wielu lat organizujących zlotową łączność radiową oraz szkolących młodzież w tej specjalności obronnej. Następnie komandor Zlotu odczytał posłanie od Ministra Sportu i Turystyki pana Adama KOROLA. Głos zabrał sekretarz Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, który odznaczył kol. Jerzego SOBIERAJA (współautora wystawy o Zlocie i książki o konspiracji w Obwodzie „OBROŻA”) Odznaką Pamiątkową „Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej”. Delegacja Towarzystwa Przyjaciół Warszawy w składzie: Honorowa Prezes TPW pani Maria Marzena GROCHOWSKA, pani Beata TOMECKA i członek Prezydium ZG TPW pan Bernard Edward MALINOWSKI udekorowali działaczy PTTK i instruktorów ZHP. Medal Pamięci Stefana Starzyńskiego otrzymali: wieloletni komendant Zlotu Włodzimierz BŁAWDZIEWICZ, kierownik tras Zlotu Marek CYMERMAN, obecny Komendant Zlotu Jerzy FALKOWSKI, długoletnia sekretarz Komitetu Organizacyjnego Zofia MIZERACKA oraz wiceprzewodniczący Komitetu Organizacyjnego ZLOTU Paweł ZAŃ. Medale Pamięci Krystyny KRAHELSKIEJ – Pamięci Powstania Warszawskiego otrzymali: koordynator klas wojskowych i wieloletni zastępca Komendanta Zlotu ds. bezpieczeństwa Piotr GORUK-GÓRSKI oraz instruktorzy ZHP i łącznościowcy Zlotu druh Krzysztof MONETA i druh Andrzej NIEWIADOMSKI z Harcerskiego Klubu Łączności SP5ZIP. Druh NIEWIADOMSKI został również wyróżniony Srebrnym Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP”, który wręczył Skarbnik ZHP druh Paweł CHMIELEWSKI.

Służbę podczas Zlotu pełnią od lat uczniowie klas wojskowych CXXV Liceum Ogólnokształcącego im. Waldemara MILEWICZA. Wyrazem uznania dla tych służb miały być medale Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, które niestety nie zawisły na sztandarach warszawskich harcerzy i CXXV LO z przyczyn zupełnie niezależnych od organizatorów Zlotu. Z tych samych przyczyn wśród wyróżnianych zabrakło sporej grupy instruktorów harcerskich oraz działaczy Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, którego misją jest krzewienie zbiorowej pamięci młodego pokolenia Polaków.

Na ceremonię zakończenia oprócz wymienionych powyżej przybyli także: pan Łukasz DRYBLAK reprezentujący Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, pan Krzysztof CZECHOWSKI w imieniu prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, pan Witold MALAROWSKI wójt gminy Izabelin, pani Małgorzata MICKIEWICZ wicedyrektor Kampinoskiego Parku Narodowego, pan Marcin BIEGAS, prezes Środowiska „Grupa Kampinos” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, pan Józef KARBOWNIK reprezentujący Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, pani Ewa MISZCZUK i pan Mirosław KUNIKOWSKI reprezentujący Zarząd Stowarzyszenia Żołnierzy AK „Żywiciel” i Miłośników Ich Tradycji oraz pan Józef KASSYK z Bielańskiego Klubu Kombatanta. Obecni byli członkowie władz naczelnych PTTK: prezes Zarządu Głównego Roman BARGIEŁ, wiceprezes Zarządu Głównego Andrzej GORDON, skarbnik Zarządu Głównego Jerzy KAPŁON, członkowie Zarządu Głównego: Jarosław DĄBROWSKI, Jerzy GAJEWSKI, Edward KUTYŁA, Rafał KWATEK, Jacek POTOCKI oraz członek Głównego Sądu Koleżeńskiego Paweł ZAŃ. Ceremonię zakończyło złożenie kwiatów pod pomnikiem Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki”. Wiązanki złożyli: delegacja Środowiska „Grupa Kampinos” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, przedstawiciel Ministra Obrony Narodowej RP, przedstawiciel Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, uczniowie CXXV Liceum Ogólnokształcącego oraz członkowie Stowarzyszenia „Wierni Ojczyźnie”.

Następnie kolumna uczestników i gości przeszła Palmirską Drogą Śmierci na cmentarz-mauzoleum w Palmirach. Tam po wprowadzeniu Orkiestry Reprezentacyjnej WP oraz pododdziałów honorowych i sztandarów odegrano hymn państwowy. Pododdziały honorowe wystawiały kompania minowania 2 Mazowieckiego Pułku Saperów oraz klasy wojskowe CXXV Liceum Ogólnokształcącego. Tradycyjnie wysłuchano audycji o zbrodni palmirskiej, po czym pani kpt. Agnieszka KRÓLAK odczytała Apel Pamięci, zakończony salwą honorową. Z kolei delegacja Stowarzyszenia „Wierni Ojczyźnie” złożyła na Pomniku urnę z ziemią pobraną w czasie rozpoczęcia Zlotu z cmentarza wojennego w Ossowie (po zakończeniu uroczystosci urna została przeniesiona do Muzeum). Kwiaty pod pomnikiem złożyli: w imieniu Ministra Obrony Narodowej – pan radca Krzysztof SIKORA, w imieniu Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego – pan Łukasz DRYBLAK, w imieniu Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – pan Krzysztof CZECHOWSKI, delegacja Środowiska „Grupa Kampinos” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z prezesem Marcinem BIEGASEM, delegacja Gminy Zakroczym, leśnicy Kampinoskiego Parku Narodowego z panią wicedyrektor Małgorzatą MICKIEWICZ, członkowie Zarządu Głównego PTTK z prezesem Zarządu Głównego panem Romanem BARGIEŁEM, delegacja CXXV Liceum Ogólnokształcącego im. Waldemara MILEWICZA z dyrektorem Pawłem MIRECKIM na czele, delegacje uczniów: Liceum Ogólnokształcącego im. marszałka Stanisława MAŁACHOWSKIEGO z Płocka, Gimnazjum i Liceum im. Władysława JAGIEŁŁY z Płocka, Zespołu Szkół im. Leokadii BERGEROWEJ z Płocka, Gimnazjum nr 4 im. Karola WOJTYŁY z Rumii, Szkoły Podstawowej nr 18 z Płocka; członkowie Oddziału PTTK „ORLEN” z Płocka, członkowie Stowarzyszenia „Wierni Ojczyźnie” oraz przedstawiciele Komitetu Organizacyjnego Zlotu.

Komandor Zlotu zaapelował do uczestników o chwilę refleksji na temat współczesnego patriotyzmu, po czym złożył podziękowania współorganizatorom: samorządom powiatów nowodworskiego, warszawskiego zachodniego i wołomińskiego, gminom Czosnów i Izabelin, miastom i gminom Wołomin i Zakroczym, leśnikom Kampinoskiego Parku Narodowego, Chorągwi Stołecznej ZHP, Stowarzyszeniu „Wierni Ojczyźnie” oraz pedagogom i uczniom XXXIX LO im. Lotnictwa Polskiego i CXXV LO im. Waldemara Milewicza. Wyrazy wdzięczności przekazał kombatantom i ich organizacjom, które pomogły nam w organizacji Zlotu, żołnierzom Armii Krajowej ze środowisk „Grupy Kampinos”, „Jerzyków”, „Żywiciela” oraz Związku Powstańców Warszawskich. Podkreślił rolę jednostek wojska polskiego w uświetnieniu uroczystości i zabezpieczeniu logistyki Zlotu. 55. Centralny Zlot Młodzieży PTTK „PALMIRY 2015” był dofinansowany ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej.

Na trasach 55. Centralnego Zlotu Młodzieży PTTK „PALMIRY 2015” w ciągu trzech dni spotkało się ponad 2100 osób – kilka pokoleń turystów. Były wśród nich także drużyny turystów niepełnosprawnych – ponad 30 osób. Ponadto około 200 osób zaangażowanych w organizację Zlotu, jego logistykę i bezpieczeństwo. Zlot to jedno z niewielu miejsc, jednoczących „dinozaurów” i „maluchy”, wytrawnych turystów, doświadczonych harcerzy, ale i niedzielnych wędrowców. Wszyscy chcą być, spotkać znajomych, zobaczyć, przeżyć… Tu zabawa przeplatała się z przygodą, rekreacja z wyczynem, radość z nostalgicznymi wspomnieniami. Wszyscy wędrowali krętymi szlakami, którymi przed nami przechodziła Historia. Pochylaliśmy się przy bezimiennych mogiłach i tablicach ku czci bohaterów. Skłanialiśmy się przed pomnikami przyrody oraz zabytkami dalszej i bliższej historii. Stając wspólnie wokół ogniska na polanie w Pociesze czy na zbiórce pod Krzyżem Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki”, maszerując Palmirską Drogą Śmierci czy uczestnicząc w Apelu Pamięci na cmentarzu-mauzoleum w Palmirach, wspominaliśmy nie tylko tych, którzy przed laty oddali swoje życie w walce lub cierpieniu.

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
Komitet Organizacyjny Centralnego Zlotu Młodzieży „Palmiry”